KIRŞEHİR DEPREMSELLİĞİNE BAKIŞ:
Kırşehir yıllarca 1. Derece deprem bölgesinde yer alırken son hazırlanan deprem haritasında 3. Derece deprem bölgesine alındı. Peki ne oldu da 1. Derece deprem bölgesi bir anda 3. Derece deprem bölgesine düştü.
Hepimizin ister istemez kafasında soru işareti oldu, yoksa fay hatlarımı kayboldu gelin bunu masaya yatıralım.
Türkiye tarih boyunca bir çok yıkıcı depremlere maruz kalmış hafızalarımıza kazınan depremler ise 1939 erzincan 1999 gölcük depremleri oldu. Kırşehir ili de 19 nisan 1938 tarihinde merkez üssü Kaman olan Taşkovan köyü ile Akpınar ilçesi merkezine doğru 14 km lik kırık oluşturan 6.6 büyüklüğünde deprem oldu, o günün şartlarında yapılan çalışmalar esas alınarak Kırşehir iki haritası Mta tarafından hazırlanarak sadece Akpınar fayı olarak gösterildi.
Kırşehir orta Anadolu bölgesinde kaldığı için çevresinde çok ciddi depremler olmadığı için geri planda kalmış çok ilgi çeken bir bölge olmamıştır. Kırşehir en son 10 ocak 2016 tarihinde akşam 19: sularında merkez üssü Hacıduraklı köyü olan 5.1 büyüklüğünde deprem meydan geldi, kimsenin beklemediği bu deprem maden tetkik arama kurumunu şaşırtmış burda fay hattı yok deprem nasıl olur iyi incelenmesi gerek diye yazılmıştı ve kurum ciddi eleştirilerde almıştı.
Bu depremden önce 2012 kaman depremi 2007 yılı Seyfe gölü deprem fırtınası, 2004 Kelismailuşağı köyü depremleri oldu. İstatistiklere baktığımız da depremlerin zaman olarak kısaldığını büyüklük olarak artış gösterdiğini görebiliriz. 1938 depreminde ne oldu Kırşehir de daha büyüklüğü konusunda çelişkiler oluşan bu depreme yakından bakalım. 19 nisan günü akpınar çevresinde saat 13 sularında şiddetli bir deprem oluyor, kimsenin beklemediği bu deprem can kaybına yol açmış Akpınar ve çevresi harabeye dönmüş seferberlik ilan edilmiş bir çok yerden yardımlar gönderilmiştir. O günün şartlarında depremin merkez üssü, fay hattının rotası, büyüklüğü konusunda net bir şey ortaya konmamış, 14 km lik kırık baz alınarak büyüklüğü 6.6 olarak belirlenmiş. 2017 yılında Akpınar çevresinde 1938 Depremini araştırmaya başladığımda depremin beklenenin dışında daha büyük olduğunu 14 km lik kırığına paralele kırılan faylar olduğunu yani birden fazla fayın kırıldığını gördüm. Bunlardan bir tanesi Akpınar köşker kasabası doğusunda köşker kasabasını yıkan ılıca deresi kenarında yarılmış ve dereyi öteleyerek devam eden fay hattı ve depremde burdan kan renginde sıcak su çıktığını ve hala kırıktan su dereye karışır, Hanyerisarıkaya köyü batısında yer alan ana kırığa paralel eski köyün yerine yakın mezarlık mevkiinde yarılmış tepeye ulaştığımda o günün dehşetini gözler önüne seriyordu, en ilginci ise Hanyerisarıkaya köyünde köy sakinleri ile görüştüğümde kuzeydoğu yönünde 1938 deprem kırığının olduğunu anlattılar. Ayrıca yaptığım araştırmalarda deprem ile ilgili bir çok kanıtlara da ulaştığımda arazide yaptığım çalışmaları doğruluyordu, köşker de öğretmenlik yapan depremi yaşayan öğretmen depremin büyüklüğünü söylüyordu 1 dakikaya yakın iki şiddetli sarsıntı olduğunu anlatıyor köşkerin dümdüz olduğunu söylüyordu. O günkü cumhuriyet gazetesi 50 60 km uzunluğunda kırığın oluştuğunu, depremin Yozgat, Sinop, Boyabat, Çankırı, Ilgaz, Çorum, Sungurlu , Şereflikoçhisar ilçesine kadar geniş bir alanda yıkıma yol açtığını , Giresun, Adana, Çanakkale, Tekirdağ illerine kadar geniş bir alanda hissedilmiş. Buda depremin 7 lik deprem ve arkasından 6 lık ana artçı şok şeklinde geldiğini gösteriyor. Ayrıca saha çalışması ve haritalandırma çalışmaları, 1938 depreminin araştırılması, 2004 yılından itibaren olan orta şiddetli depremler Ağbayır mevkiinde bulduğum fay hatları Kırşehir’in 1. Derece deprem bölgesi olduğunu ve 6 üzeri deprem için tedbir almamız gerektiğini söylüyor. Paleosismoloji çalışması yapılmadan Kırşehir de fay hatlarında yaşlandırma çalışması ve ne zaman deprem üretti, fay türü bunlar incelenmeden 3. Dereceye almak ne kadar doğru olur, umarım detaylı bir çalışma yapılarak bu yanlış düzeltilir Kırşehir fay haritası netlik kazanır.
Comments
