ZEYTİNYAĞI VE BALDA YAPILAN BAŞLICA HİLELER

Günümüzde gelişen teknoloji, haksız kazanç sağlama yöntemlerini de geliştirmiştir. Tüm gıda üreticileri için geçerli değildir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı belirli periyotlarla denetimleri yapmaktadır. 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 31’inci maddesinin 6’ncı fıkrası uyarınca tağşiş ve taklit ürünlerin kamuoyunun bilgisine sunulabileceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca, 17 Aralık 2011 tarihli Gıda ve Yemin Resmi Kontrolüne Dair Yönetmeliğin 8’inci maddesi gereğince laboratuvar sonucu ile taklit ve tağşiş yapıldığı kesinleşen gıda ve yemi üreten/ithal eden firmanın adı, ürün adı, markası, parti ve/veya seri numarasının Bakanlık (GTHB) resmi internet sitesinde, Bakanlıkça kamuoyunun bilgisine sunulabileceği hükmü yer almaktadır.

Taklit ve Tağşiş Nedir

Tağşiş; Gıda maddelerinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin, mevzuata veya izin verilen özelliklerine aykırı olarak üretilmesi halini tanımlamaktadır. Taklit; Gıda maddesinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin şekil, bileşim ve nitelikler itibariyle kendisinde olmayan özellikleri sahip gibi gösterilmesidir. Meyve şurubunun üzüm pekmezi olarak pazarlanması, katkı maddeleri ile tereyağına benzetilerek tereyağı olarak satılması taklit örnekleridir. Tereyağına bitkisel yağ katılarak tamamen tereyağı gibi satılması, zeytinyağına diğer yağların, bala glikoz ve fruktoz şurubu katılması bir tağşiş örneğidir.

Balda Yapılan Hileler

Balın üç yolla sahtesi yapılmaktadır. Mısır şurubuna bal enzimi katılarak arısız bal üretimi, arıya şeker şurubu verilerek bal üretimi, sahte bal ile gerçeğinin karıştırılması ile sahte bal üretimi yapılmaktadır.

Sahte Balı Fark Edebilmek Mümkün Değildir

Sahte bal ile gerçek balın tüketiciler tarafından anlaşılması mümkün değildir. Bu işlem bu konuda uzmanlaşmış laboratuvarlarda çeşitli analizlerle yapılır. Balda yapılan taklit ve tağşişin en etkin tespit yöntemi uluslararası kabul görmüş C13 ve C4 analiz metodudur.

Zeytinyağında Yapılan Hileler

Sahteciliği en çok yapılan gıda ürünleri arasında zeytinyağı yer almaktadır. Yapılan hileler kanola yağını renklendirip zeytinyağı olarak satmak, zeytinyağına fiyatı ucuz olan pamuk, ayçiçek ya da fındık yağı karıştırmaktır.

Gerçek Zeytinyağını Fark Edebilmek Mümkün Değildir

Zeytinyağının sağlığa faydası gün geçtikçe yapılan araştırmalar sonucunda artmaktadır. Özellikle zeytin yetiştiriciliğinin olduğu bölgelerde yol kenarlarında satılan gerçek zeytinyağı olduğu iddia edilen zeytinyağları risk grubu altındadır. Üretim şekline güvendiğiniz kişilerden almak en doğrusudur. Zeytinyağına yapılan hileyi tadına bakarak yapmak her kişinin yapabileceği bir şey değildir. Bunun için gerekli analizleri yapmak ve içerisine katılan maddeyi tespit etmek gerekir.